Prematüre Bebeklerde Zihinsel Gelişim | Prematüre Bebeklerde Zeka Geriliği Olur Mu?

Sağlık

01.10.2022

277

Prematüre Bebeklerde Zihinsel Gelişim | Prematüre Bebeklerde Zeka Geriliği Olur Mu?

Prematüre bebeklerin, zamanında doğan bebeklere kıyasla, zihinsel gelişimlerinde genellikle geride olduğu düşünülür. Bununla birlikte; prematüre bebeklerin, okul çağında daha yüksek IQ değerleri olduğu görülmüştür. Prematüre bebeklerde zihinsel gelişim ve daha fazlası için bilgileri yazımızda bulabilirsiniz.

Prematüre bebekler, 37 haftalıktan önce doğarlar. Sağlık sorunları için daha yüksek risk taşırlar ve zihinsel gelişimde gecikmeler olabilir. Prematüre bebeklerin zihinsel gelişimi hakkında hala bilinmeyen çok şey var ancak, daha fazlasını öğrenmek için araştırmalar devam ediyor.

İçindekiler

Prematüre Bebeklerde Zihinsel Gelişim Süreci Nedir?

Prematüre bebekler, zamanında doğan bebeklerden farklı bir zihinsel gelişim süreci geçirir. Zamanında doğan bebekler, insanlarla ve nesnelerle etkileşim kurarak çevrelerindeki dünyayı öğrenir.

Ancak prematüre bebeklerde zihinsel gelişim süreci, duyusal deneyimler yoluyla öğrenilir. Bu, diğerlerinin yanı sıra kendi bedenleri ve çevreleriyle ilgilenme olasılıklarının daha yüksek olduğu anlamına gelir.

Prematüre Bebeklerde Zihinsel Gelişim Sorunu Belirtileri ve Sebepleri Nelerdir?

Prematüre bebekler, zihinsel gelişim sorunları geliştirme riski altındadır. Prematüre bebeklerde zihinsel gelişim belirtileri ve nedenleri vardır.

Görme ve işitme sorunları
Kalem tutma ve yazmada gecikmeler
Zeka geriliği ve bedensel gelişim sorunları
Spastik diparezi (parmak ucunda yürüme)
Kronik akciğer sorunları görülebilir.

Zihinsel gelişim belirtileri arasında ayrıca; RSV virüsünün bulaşması, ince motor becerilerinde gecikme, Serebral palsi gibi belirtiler de görülüyor.

Prematüre Bebeklerde Zihinsel Gelişim Sorunu Nasıl Teşhis Edilir?

Prematüre bebeklerde genç yaşta zihinsel gelişim sorunları teşhisi konur. İletişim kuramama, odaklanamama, başkalarıyla etkileşime geçememe gibi sorunlar ortaya çıkabilir.

Bunun yanında prematüre bebeklerde, erken doğum, tek başına zeka geriliğine neden olmaz. Bunun için;

Bebeğin beslenmesinde sorunlar gelişir ve beslenme 30 dakikadan fazla sürebilir.
1-2 aylık sonrası, gevşeklik hali devam ediyorsa;
Bacak ve kollarda sertlik oluşmuşsa ve vücudunu geriye atıyorsa;
Başını tek tarafa çeviriyorsa;
3 ayda başını ortada tutmuyorsa ve ellerini birleştirmiyorsa;
Vücudun bir tarafını diğer tarafına doğru daha fazla hareket ettiriyorsa beyin görüntülemesi yapılmalıdır.

Bunun yanında bebeğin beyninde olumsuz etkilenme olmuş, bu etkilenme yeri ve ağırlık seviyesine göre bebekte nörolojik sorunların ortaya çıkması da muhtemeldir.

Prematüre Bebeklerde Zihinsel Gelişim Sorunu Tedavisi Nasıl Yapılır?

Genellikle prematüre bebeklerde zihinsel gelişim sorunu riski yüksektir. Bu problemler; iletişim, sosyal beceriler, problem çözmede zorlukları içerebilir. Tedavi, bebeklik ve erken çocukluk döneminde, özel bakımın yanı sıra danışmanlık ve destek hizmetlerini içerebilir.

Odaklanma, ısrar etme, iletişim ve sosyal etkileşimde yaşanan zorluklar, bilişsel eksiklikler, zihinsel gelişim sorunlarıdır. Bu sorunları tedavi etmenin, herkese uyan tek bir yaklaşımı yoktur ancak, bebeğin bireysel ihtiyaçlarını ve güçlü yönlerini ele almayı içerir.

Bazı yaygın teknikler arasında; stimülasyon sağlama, bebeğin başkalarıyla olumlu ilişkiler geliştirmesine yardımcı olma, bilişsel gelişim için destek sağlamak yer alır.

Tüm bunların sağlanabilmesi için; çocuk nöroloğu, çocuk hekimi, konuşma terapisti, fizyoterapistler birlikte çalışır ve bebeğin gelişimi için ortak noktada buluşur.

Prematüre Bebeklerde Nörolojik Muayene Ne Zaman Yapılmalı?

Prematüre bebekler, genellikle yaşamın ilk iki haftasında, bir nörolog tarafından muayene edilir. Bunun nedeni; prematüre bebeklerin, Serebral palsi, nöbetler ve gelişimsel gecikmeler gibi, nörolojik sorunlara sahip olmasının daha yüksek olmasıdır.

Bunun yanında Prematürelerde zihinsel gelişim sürecinde nörolojik sorunların teşhis edilebilmesi için, önlem alınmalı ve normal nörolojik gelişimi sağlanmalıdır.

Doğumun zor gerçekleşmesi;
Doğum sırasında oksijensiz kalma;
Yoğun bakımda solunum cihazı kullanma;
Yüksek seviye sarılık dolayısıyla kan değişimi yapılması;
Nöbet oluşması, menenjit, düşük kan şekeri gibi durumlar, nörolojik muayenede tespit edilir.

Özellikle rutin şekilde yüksek risk taşıyan bebeklerde ayda 1 kere olmak üzere, ilk 1 yaş rutininde 3 ayda bir kere nörolojik muayene gerekir. 3 yaş sonrası, yılda 1 kere nörolojik kontrol gereklidir.

SSS

Prematüre bebeklerde zeka geriliği görülür mü?

Erken ya da geç doğum gerçekleşmesi durumunda, zeka geriliği görülebilir. Özellikle doğum sırasında; çocuğun ters olarak gelmesi, göbek bağının bebeğin boynuna dolanması gibi nedenlerle oksijensiz kalınması durumunda, zeka geriliği oluşabilir.

Prematüre bebeklerde gelişim geriliği ne zaman ortaya çıkar?

Bir bebeğin normal doğum zamanından daha erken doğması, birçok sorunu da beraberinde getirir. Organlar henüz tam olarak gelişmez ve solunum yetmezliği, görme ve işitme sorunları, büyüme geriliği gibi sağlık problemleri ortaya çıkar.