Gen Tedavisi | Gen Tedavisi Nasıl Olur?

Gen Tedavisi; DNA’nın belli bir kısmını oluşturan nükleotid adı verilen kimyasal bileşik dizisine verilen isim gen’dir. Gen, anne ve babadan çocuğa geçen ve karakteristik taşıyan biyolojik birime verilen isim olarak kullanılır.

Kalıtımsal olan hastalıkların iyileştirilmesinde kullanılan ve bunun için geliştirilen tedavi yöntemlerine gen tedavisi denmektedir. Yeni bir araştırma alanı olan gen tedavisinde genlerin yeniden düzenlenmesi ve aktarımı yoluyla değiştirilmesi tedavide planlanan işlevdir.

Gen Tedavisi Ne Demektir?

Son dönemde herkesin merak içinde araştırdığı konular arasında gen tedavisi sorusu yer almaktadır. Gen tedavisi genetik hastalıkların iyileştirilmesi için hastaya DNA aktarılmasıdır.

Aktarılan DNA’da bulunan genler hastalığa neden olan mutasyonun etkilerini düzeltme işlevine sahiptir. Tedavi edilmeye çalışılan hücreye bağlı olarak beden hücresi gen tedavisi ve üreme hücresi gen tedavisi olmak üzere iki türde gen sağaltımı bulunmaktadır.

Yumurta ya da sperm hücrelerini üretmeyen vücut hücresinde DNA bölümü aktarılması beden hücresi gen tedavisi ya da tıpta bilinen adıyla somatik tedavi olarak adlandırılır. Tedavi yönteminde gen terapisi etkileri çocuğa geçmez.

Üreme hücresi gen tedavisi ise sperm ya da yumurta hücreleri üreten vücut hücresine DNA bölümü aktarımıdır, tedavi yöntemi ile etkiler çocuklara ve bir sonraki kuşaklara geçer.

Gen Tedavisi Nasıl Yapılır?

Gen tedavisi nasıl yapılır insanlar hala merak içerisinde bu konuda incelemeler yapmaktadır. Gen tedavisi kaybedilmiş olan genin işlevsel versiyonunu içeren DNA’yı hücreye geri yerleştirme şeklinde gerçekleşir.

Yerleştirilen yeni gen yeterli düzeyde işlevsel ürün üreterek eksik olan proteini tamamlar. Tedavi yönteminin etkili olabilmesi adına hastalık etkilerinin geri çevrilebilir olması aynı zamanda vücutta herhangi bir kalıcı hasara neden olmaması gerekir.

Gen Tedavisi Genel İlkeleri Nelerdir?

Gen tedavisinin genel ilkesi vektör aracılığı ile hedef hücreye terapötik geni transfer etmektir. Tedavinin ilkeleri arasında bilinmesi gereken hem eşey hücrelerde hem de somatik hücrelerde uygulanmasıdır.

Genel anlamda gen tedavisi ilkesi hastalığı tedavi etmek ya da hastanın durumunu iyileştirmek amacı ile hücrelerin genetik materyali transferi şeklinde tanımlanmaktadır.

İntihar Gen Tedavisi Nedir?

Hücrelere zarar vermeyen ilacın hastaya verilmesi şeklinde uygulanan intihar gen tedavisi yöntemi, ön- ilacı aktif hale getiren ve insanda bulunmayan enzimin kanserli hücrelere verilmesi ile devam eder.

Böylelikle kanserli hücre ölür bundan dolayı yönteme intihar gen tedavisi adı verilmektedir. Tedavide en yaygın olarak kullanılan gen timidin kinaz enzimini kodlayan ve herpes simpleks virüsünde bulunan gendir.

Yalnız kanser hücrelerinde üretilen enzim dolayısı ile kanserli olmayan hücreleri etkilemez, tedavi yönteminde kanser hücrelerini spesifik hedeflemek için üzerinde bulunan çeşitli reseptörler kullanılır.

Gen Tedavisi Hangi Hastalıkların Tedavisinde Kullanılır?

Başta kanser olmak üzere renk körlüğü ve Down sendromu gibi bazı kalıtımsal hastalıkların kökeninde genler bulunmaktadır. Uygulanan tedavi yöntemleri hastalığın belirtilerini ortadan kaldırmaya faydalıdır geleneksel yöntemlerde genlere müdahale bulunmaz.

Günümüzde birçok kanser türü, viral enfeksiyonların tedavisi ve kalıtsal hastalıkların ortadan kaldırılması için kullanılan 10’un üzerinde gen tedavisi bulunmaktadır. İki değişik yöntem hastalıkların tedavisinde kullanılan gen tedavisinde kullanılır. Bu yöntemlerden ilki hastalıklı hücrelere sağlıklı genleri aktarmaktır diğer yöntemde problemli olan genlerin çalışması engellenir.

Tedavi yöntemlerinde DNA parçaları özel olarak tasarlanıp üretilerek hastalık bulunan hücrelere transfer edilir. Aktarımlar da vektör adı verilen taşıyıcılar kullanılır, yeterli oranda gen taşıyabilmeleri ve istenen hücrelere dağıtım yapması için hastanın bağışıklık sisteminin vektörlere tepki vermemesi gerekmektedir.

Bununla birlikte hücrelere aktarılan genlerin mevcut sorunu ortadan kaldırabilmesi için yeterli oranda protein üretmesi beklenir.

Gen Tedavisinde Hangi Umutlar Var?

Gen tedavisinde umutlar her geçen gün beklentileri karşılamaya başlıyor, kanser hastalığına yönelik olan başarılı faz 3 denemeleri onaylanmayı bekliyor. Gen tedavisi için halen genlerin yüzde biri kullanılmaktadır ancak klinik denemelerde kullanılabilecek en az 100 katı kadar daha fazla olduğu biliniyor.

Yakın gelecekte birçok hastalığın tedavisinde kullanılması beklenen gen tedavisi için hem klinik öncesi hem de klinik seviyesinde çok daha fazla çalışma yapılması gerekiyor. Birçok genetik hastalık da tek çözüm yolu olan gen tedavisi doğuştan olan körlük üzerinde güvenli ve etkin bir yöntem olarak ispatlanmıştır.

Geleneksel tedavi yöntemlerinden fayda göremeyen ve ileri evrede hasta olanlar üzerinde yapılan çalışmalarda gen transferinin güvenilir ve yararlı olduğunu kanıtlamaktadır.

Gen Aktarımı Ve Gen Tedavisi Arasında Ne Fark Vardır?

Gen aktarımı ve gen tedavisi arasında ciddi anlamda farklılık vardır, gen aktarımı canlının hücresine başka bir canlının DNA’sının eklenmesine verilen isimdir. Gen tedavisi ise canlının hastalığını iyileştirme ya da hastalığı önleme amacıyla yapılan DNA aktarma işlemidir.

Gen aktarımı ve gen tedavisi arasında en belirgin fark gen aktarımının canlıya istenen özelliği vermek için kullanıldığı, gen tedavisinin ise hastalığı önleme ve iyileştirme için kullanıldığıdır.

İlginizi Çekebilir;

Strese İyi Gelen Yiyecekler | Ne Yenir?

Kekik Çayı Zayıflama | Kekik Çayı ile Kilo Verme

Kuru Saç Bakımı

Covid-19 Baş Ağrısı

Oksijen Tedavisi